พลิกเกมองค์กร! เปลี่ยนภาระคาร์บอนให้เป็นโอกาสทางธุรกิจ ด้วย GAIA Zero
คาร์บอนจากภาระสู่สินทรัพย์ที่ต้องบริหารอย่างมีกลยุทธ์ “วันนี้คาร์บอนคือสินทรัพย์ องค์กรวางกลยุทธ์กับมันอย่างไร?”
จากข้อมูลในการประชุม COP28 ระบุว่า อุณหภูมิโลกเพิ่มขึ้นถึง 1.5 องศาเซลเซียส ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกชี้ว่านี่คือสัญญาณอันตรายเพราะเรากำลังอยู่ในยุค ‘ภาวะโลกเดือด’
ผลกระทบนี้ไม่ได้จำกัดแค่ด้านสิ่งแวดล้อม แต่ยังขยายวงกว้างไปสู่เศรษฐกิจและธุรกิจโดยตรง โดยเฉพาะในยุคที่แนวคิดความยั่งยืนอย่าง ESG กลายเป็นมาตรฐานสำคัญขององค์กร ทำให้การปล่อยก๊าซเรือนกระจกไม่ใช่แค่ตัวเลขในรายงาน แต่เป็นสิ่งที่สามารถบอกถึงความรับผิดชอบและความสามารถในการแข่งขันขององค์กรในตลาดโลก
ทำไมการจัดการการปล่อยก๊าซเรือนกระจกถึงสำคัญ?
ในวันที่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกไม่ใช่เรื่องของ ‘ใครคนหนึ่ง’ แต่เป็น ‘หน้าที่ร่วมกัน’ องค์กรที่ไม่ปรับตัวอาจต้องเผชิญกับปัญหาใหญ่ เช่น
การลงทุนอาจหายไป
นักลงทุนยุคใหม่เลือกลงทุนในบริษัทที่มีแผนและรายงานด้าน ESG ชัดเจน การไม่มีมาตรการจัดการคาร์บอนอาจทำให้คุณสูญเสียโอกาสการลงทุน
การสูญเสียโอกาสทางการค้า
หลายประเทศเริ่มใช้มาตรการ Carbon Tax และมาตรฐานคาร์บอนในสินค้าและบริการ องค์กรที่ไม่มีระบบจัดการคาร์บอนอาจต้องแบกรับต้นทุนที่เพิ่มขึ้น
ภาพลักษณ์องค์กรที่สั่นคลอน
ในยุคที่คู่ค้าคาดหวังความยั่งยืน องค์กรที่ขาดการจัดการคาร์บอนอย่างชัดเจนอาจถูกมองว่าไม่ใส่ใจในสิ่งแวดล้อม และส่งผลต่อภาพลักษณ์ในมุมลบ
ดังนั้น การจัดทำบัญชีคาร์บอนจึงเป็นหนึ่งใน ‘กุญแจสำคัญ’ ที่ช่วยให้องค์กรมองเห็นตัวเลขที่แท้จริง และวางแผนการลดและชดเชยได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Case Study: ถอดบทเรียนจากองค์กรระดับโลก ที่เปลี่ยนคาร์บอนให้เป็นโอกาส
Microsoft (สหรัฐอเมริกา): ผู้นำที่กล้าเปลี่ยนแปลง
Microsoft ไม่ได้มองการจัดการคาร์บอนเป็นเพียงเรื่องของความรับผิดชอบด้านสิ่งแวดล้อม แต่พวกเขาเห็นว่านี่คือโอกาสสำคัญในการสร้างความได้เปรียบในระยะยาว ภายใต้เป้าหมายที่จะก้าวสู่สถานะ ‘Carbon Negative’ ภายในปี 2030
Microsoft ได้เปลี่ยนวิธีการดำเนินธุรกิจในทุกมิติ พวกเขาเริ่มต้นจากการใช้เทคโนโลยีจัดทำบัญชีคาร์บอนเพื่อตรวจสอบและติดตามการปล่อยคาร์บอนในทุกกิจกรรมของบริษัท ตั้งแต่กระบวนการผลิตในโรงงาน ไปจนถึงการเดินทางของพนักงาน เพื่อบริษัทสามารถวางแผนลดและชดเชยการปล่อยคาร์บอนได้อย่างเป็นระบบ ผ่านการลงทุนในโครงการลดก๊าซเรือนกระจกและการซื้อคาร์บอนเครดิต ผลลัพธ์ที่ได้คือ Microsoft สามารถลดการปล่อยคาร์บอนลงถึง 6% ต่อปี และได้รับความเชื่อมั่นจากนักลงทุนในฐานะองค์กรที่เป็นผู้นำด้าน ESG ที่แท้จริง
Maersk (เดนมาร์ก): การเปลี่ยนคาร์บอนในทะเลให้เป็นโอกาสใหม่
Maersk หนึ่งในบริษัทขนส่งสินค้าทางทะเลที่ใหญ่ที่สุดในโลก กำลังเปลี่ยนแปลงตัวเองให้เป็นองค์กรที่ยั่งยืน โดยตั้งเป้าหมายที่จะเป็น ‘Carbon Neutral’ ภายในปี 2040 ในฐานะบริษัทที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสูงจากกระบวนการขนส่งสินค้า พวกเขาจึงเริ่มต้นด้วยการใช้แพลตฟอร์มจัดทำบัญชีคาร์บอนเพื่อตรวจวัดและวิเคราะห์ข้อมูลในทุกลำเรืออย่างละเอียด
จากข้อมูลเหล่านี้ Maersk ลงทุนในเทคโนโลยีใหม่ เช่น การใช้เชื้อเพลิงสะอาดอย่าง Methanol และพลังงานไฮโดรเจน เพื่อลดการปล่อยคาร์บอน ผลลัพธ์ที่ตามมาคือ Maersk สามารถลดต้นทุนด้านพลังงานได้ในระยะยาว ขณะเดียวกันก็เพิ่มโอกาสทางการค้าในตลาดที่มีข้อกำหนดด้านคาร์บอนเข้มงวดมากขึ้น
Unilever (สหราชอาณาจักร): เมื่อ Supply Chain กลายเป็นหัวใจของการเปลี่ยนแปลง
Unilever ผู้นำในอุตสาหกรรมสินค้าอุปโภคบริโภคระดับโลก แสดงให้เห็นถึงพลังของการจัดการคาร์บอนที่เริ่มต้นจาก Supply Chain บริษัทเลือกใช้ข้อมูลจากแพลตฟอร์มจัดทำบัญชีคาร์บอนในการระบุจุดที่ Supplier สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ พร้อมทั้งวางแผนการทำงานร่วมกับคู่ค้าเพื่อกำหนดเป้าหมายลดคาร์บอนที่ชัดเจนในทุกขั้นตอน ตั้งแต่การผลิตวัตถุดิบไปจนถึงการจัดส่งสินค้า
ผลลัพธ์คือ Unilever ไม่เพียงแค่ลดการปล่อยคาร์บอนใน Supply Chain ได้อย่างต่อเนื่อง แต่ยังเพิ่มความน่าเชื่อถือในสายตาผู้บริโภคและคู่ค้าทั่วโลกอีกด้วย
องค์กรที่ปรับตัวเร็ว จะอยู่รอดและเติบโตได้
การจัดการคาร์บอนไม่ได้เป็นเพียงการทำตามกฎระเบียบทางสิ่งแวดล้อม แต่คือกลยุทธ์ที่จะเปลี่ยนโฉมธุรกิจ ไม่เพียงแต่จะลดต้นทุนและเพิ่มโอกาสในตลาด แต่ยังสามารถสร้างความเชื่อมั่นในสายตานักลงทุน ลูกค้า และคู่ค้า การมองคาร์บอนเป็น ‘สินทรัพย์’ ที่ต้องบริหารอย่างมีระบบจึงเป็นสิ่งที่องค์กรยุคใหม่ต้องนำมาใช้
โดยเฉพาะอย่างยิ่งเครื่องมือที่จะช่วยให้องค์กรลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่าง ‘GAIA Zero’ ที่ช่วยผลักดันให้องค์กรมุ่งสู่เป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) และการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero emission) ได้ในอนาคตด้วยระบบที่ครบวงจร ช่วยในการวัด ลด และชดเชยคาร์บอนได้อย่างแม่นยำ เปลี่ยนภาระให้เป็นโอกาส เปลี่ยนความท้าทายให้กลายเป็นความสำเร็จ
‘GAIA Zero’ ตัวช่วยจัดทำบัญชีคาร์บอน สู่เป้าหมายลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
GAIA Zero คือแพลตฟอร์มที่ช่วยให้องค์กรจัดทำบัญชีคาร์บอนได้ครบจบในที่เดียว ด้วย 4 ขั้นตอนง่ายๆ
1. ขั้นตอนการวัด (Measure) : ตรวจวัดการปล่อยคาร์บอนในทุก Scope (1, 2, และ 3) พร้อมการคำนวณอัตโนมัติตามมาตรฐาน IPCC ผ่านการเชื่อมต่อที่รองรับรูปแบบแพลตฟอร์มที่หลากหลาย เช่น PTT Digital Automate System
2. ขั้นตอนการลดและชดเชย (Reduce & Offset) : ใช้ข้อมูลวิเคราะห์เพื่อลดการปล่อยคาร์บอน รวมไปถึงวางแผนซื้อคาร์บอนเครดิตเพื่อชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กร
3. รายงาน (Report) : จัดทำรายงานปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กร รายละเอียดครอบคลุมตั้งแต่กระบวนการวัด ลด และชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กรเป็นไปตามมาตรฐานขององค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์กรมหาชน) หรือ อบก. และมาตรฐานสากล
4. รับรอง (Certify) : สามารถยื่นเสนอการรับรอง Certify โดยนำส่งรายงานปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กรต่อ อบก.
7 จุดเด่นของ GAIA Zero ที่ช่วยการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้อย่างมีประสิทธิภาพ
1. Information Dashboard แสดงข้อมูลคาร์บอนในรูปแบบ Dashboard ที่อ่านง่ายและชัดเจน
2. Automated Data Integration การเชื่อมต่อข้อมูลอัตโนมัติ รองรับการดึงข้อมูลจากระบบ ERP, TMS หรือ Smart Meter
3. Flexible Organization ปรับโครงสร้างการวิเคราะห์ให้เหมาะกับทุกองค์กร
4. Emission Performance Tracking ติดตามผลลัพธ์ได้แบบเรียลไทม์ ตั้งเป้าหมายการลดคาร์บอนและวัดผลได้อย่างแม่นยำ
5. Automated Measure Calculation คำนวณโดยใช้มาตรฐาน IPCC เพื่อให้ได้ตัวเลขที่น่าเชื่อถือ
6. Supplier Assessment สามารถทำการประเมินคู่ค้าผ่านแบบฟอร์มประเมินคู่ค้าในระบบ พร้อมรองรับการให้ Scoring ตามมาตรฐานการประเมินด้านความยั่งยืนที่ทางองค์กรกำหนด เพื่อคัดเลือกคู่ค้าที่ปฏิบัติตามหลักปฏิบัติยั่งยืนของบริษัท
7. Subsidiary Company Link รองรับการจัดทำรายงานที่รวบรวมข้อมูลการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของบริษัทในเครือ ซึ่งเป็นไปตามมาตรฐาน ISO14064 และสอดคล้องกับแนวทางกำกับดูแลของ ก.ล.ต. ที่กำหนดให้ บริษัทแม่ ที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ต้องเปิดเผยการดำเนินงานด้าน ESG ของบริษัทที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแล ในรายงานประจำปี แบบ 56-1 One Report
GAIA Zero แพลตฟอร์มจัดทำบัญชีคาร์บอนที่พัฒนาโดย PTT Digital เป็นหนึ่งในตัวช่วยที่จะผลักดันองค์กรบรรลุเป้าหมาย Net Zero ได้สำเร็จ โดยเริ่มต้นจากเป้าหมายเล็กๆ อย่างการจัดทำบัญชีทางคาร์บอน ที่จะปลี่ยนวิกฤตคาร์บอนให้เป็นโอกาส สร้างความยั่งยืนให้องค์กร
คาร์บอนคือโอกาสใหม่ของธุรกิจ ในวันที่ ESG ไม่ใช่แค่ตัวเลือก แต่เป็นสิ่งจำเป็น การจัดการคาร์บอนอย่างมีกลยุทธ์จะช่วยให้องค์กรเปลี่ยนจากการตามหลัง มาเป็นนำหน้าคู่แข่งได้
บรรณานุกรม
Carbontrail. (2024). 5 ESG Trends in 2025. Retrieved from https://carbontrail.net/blog/5-esg-trends-in-2025/?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR1-K5EXLp70QhkXMJIcVRfIOYg45VxwQdqZUHmkK4asp_rs2P0vfExDj8A_aem_MbQfIQ5WT97P7moM8KG6Ow
Maersk. (2022). A.P. Moller - Maersk accelerates Net Zero emission targets to 2040 and sets milestone 2030 targets. Retrieved from https://www.maersk.com/news/articles/2022/01/12/apmm-accelerates-net-zero-emission-targets-to-2040-and-sets-milestone-2030-targets
Maersk. (ม.ป.ป.). All the way to zero. Retrieved from https://www.maersk.com/sustainability/all-the-way-to-net-zero
Morningstar. (2024). 6 Sustainable-Investing Trends to Watch in 2025. Retrieved from https://www.morningstar.co.uk/uk/news/258651/6-sustainable-investing-trends-to-watch-in-2025.aspx?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR3qfwmshw4dpx-361xHD2mxhBBO5JQMVjx5ZXj1VLgiwUF3Bgk-Unhd830_aem_mLup6bZe-QlmaR9UGaGXoA
Mr.Vop. (2566). ปี 2023 อุณหภูมิโลกเพิ่มถึงจุดที่ไม่เคยเป็นมาก่อน ข่าวร้ายคือปี 2024 ภาวะโลกร้อนมีแนวโน้มเลวร้ายลงอีก. สืบค้นจาก https://thestandard.co/global-temp-reach-unprecedented-levels-in-2023/
Smith, B. (2020). Microsoft will be carbon negative by 2030. สืบค้นจาก https://blogs.microsoft.com/blog/2020/01/16/microsoft-will-be-carbon-negative-by-2030/
Smith, B. (2024). Our 2024 Environmental Sustainability Report. สืบค้นจาก https://blogs.microsoft.com/on-the-issues/2024/05/15/microsoft-environmental-sustainability-report-2024/
Thai Publica. (2566). COP28 โอกาสชี้ขาดในการเปลี่ยนแผนสภาพภูมิอากาศ พลิกกระแสรับมือวิกฤติ Climate Change. สืบค้นจาก https://thaipublica.org/2023/11/un-whats-cop28-and-why-is-it-important/
Unilever. (ม.ป.ป.). Supplier Climate Programme. สืบค้นจาก https://www.unilever.com/suppliers/supplier-climate-programme
Unilever. (2024). Supporting our suppliers to take bolder climate action. สืบค้นจาก https://www.unileverusa.com/news/2024/supporting-our-suppliers-to-take-bolder-climate-action/